De schurken van Ahold

Het fusiebedrijf Ahold-Delhaize is een feit. Een feestje voor de onderhandelaars, maar niet voor u en mij.

Albert Heijn was de grootste supermarktketen in Nederland. Toch waren de AH-topmannen daarmee niet tevreden, en werden andere bedrijven in binnen- en buitenland ondergebracht bij Ahold, de in de jaren zeventig bedachte naam van het moedervennootschap, waaronder Etos, Gall & Gall en Bol.com. Vervolgens ontketende Ahold, als machtige marktpartij, in 2003 een prijzenoorlog, waardoor onder andere Edah het veld moest ruimen. Opgeruimd staat netjes, moet directeur Anders Moberg hebben gedacht.

Tevreden? Welnee. De weg van boekhoudfraude was al geprobeerd, maar helaas kwam dat in (hetzelfde jaar) 2003 aan het licht, en dat heeft het internationale bedrijf een lieve duit gekost. Dus had de nieuwe directeur (CEO, heet dat tegenwoordig) Dick Boer (ironische naam) een beter idee: fuseren met de Belgisch-internationale supermarktketen Delhaize. Dat is dus gelukt. En daarmee is Ahold-Delhaize de grootste in tal van Europese landen en het oosten van de VS.

Tevreden? Welnee.

Ahold heeft nog een vuil trucje in zijn trukendoos. Een jaar of tien geleden is die al met succes uitgeprobeerd: eis van je grote leveranciers met terugwerkende kracht een grote korting, op straffe van beëindiging van het contract. De meesten kozen eieren voor hun geld, maar niet Peijnenburg. Dus moest Peijnenburg-koek uit de Albert-Heijnschappen. Maar ja, een zo sterk merk, dat kun je niet missen: je klanten gaan erom vragen en lopen als je pech heb naar de concurrent. Zodoende moest AH uiteindelijk bakzeil halen. Toch was het doel bereikt: een lagere prijs voor de meeste grote merken. Dat die handelaars de prijsverlaging doorberekenen aan hun leveranciers, uiteindelijk de boeren – met alle gevolgen van dien voor dierenwelzijn en landschap –, zal mannen als Moberg en Boer een worst wezen. Dat sommige van die boeren, traditioneel afkerig van Albert Heijn, daar nu voor buigen als een knipmes, omdat ze via een kleine organisatie als Delta Milk zuivel leveren aan AH, is vast hilarisch.

Nu dus die truc weer van stal gehaald: met terugwerkende kracht per 1 januari een "integratiebonus" en nieuwe voorwaarden geëist van de grote leveranciers als Nestlé, FrieslandCampina en Hak (en vermoedelijk ook Peijnenburg). Dat zo’n maatregel indruist tegen de Code Eerlijke Handelspraktijken, jammer dan.

Maar, werpt u misschien tegen, lagere inkoopprijzen zijn in het voordeel van ons als consument. Toch niet, om twee redenen. De eerste heb ik al genoemd: de gevolgen voor de landbouw. Willen we voorkomen dat de laatste restjes natuur en landschap worden verpest, dan moet er veel belastinggeld worden geïnvesteerd. De tweede is dat als de marktleider nog meer concurrentievoordeel krijgt, dit uiteindelijk weer tot prijsverhogingen kan leiden.

Het voornaamste doel van de mannen met het grote geld is: nog meer geld verdienen. Geld is macht, en wie dat heeft kan het gebruiken om er nog meer van te krijgen. Natuurlijk hebben we de Mededingingsautoriteit, maar die heeft ook maar beperkte macht. Uiteindelijk echter is de consument machtiger – als die massaal besluit winkels van Albert Heijn links te laten liggen kan dat een mooi signaal afgeven. Dus: koop niet bij Albert Heijn.

De grote leveranciers zijn welbeschouwd even machtig. Als ze met z’n allen besluiten niet op de nieuwe voorwaarden van Ahold-Delhaize in te gaan, dan levert dat op langere termijn voordeel op, zowel voor de handelaren zelf als voor de boeren – met alle gunstige gevolgen van dien. Dus: barst maar, als het zo moet willen wij niet eens zaken doen met jullie.